امواج EM و microwave می توانند با بافت بیولوژیکی از طریق مکانیسم گرمایی یا غیر گرمایی بر همکنش داشته و در نتیجه اثرات بیولوژیکی بر اساس فاکتورهای مختلف از جمله قدرت میدان، فرکانس، مدولاسیون و مدت زمان مجاورت، متفاوت هستند. از آنجایی که میدان های الکتریکی RF و MW جریان مستقیم تولید می کنند، انرژی EM به سرعت به مولکول های بافت منتقل شده و سبب سرعت بخشی به یون و برخورد با مولکول های دیگر می شود. در نتیجه دمای بافت زیاد می شود. تاثیرات غیر گرمایی این دسته امواج هم در دهه آخر بررسی شده است. یکی از تغییرات، تغییر کنفورماسیون (پیکربند) پروتئین است. پروتئین ها از آمینو اسیدها ساخته شده اند. نحوه قرار گیری این آمینو اسیدها، کنفورماسیون گفته می شود. بازدهی پروتئین به پیکر بندی آن مربوط می شود. از آنجایی که زنجیر جانبی آمینو اسید ها قطبی بوده در نتیجه امواج رادیویی می توانند آن را پلاریزه ساخته و سبب تغییر کنفورماسیون پروتئین می گردد. این تغییرات بسته به قدرت و مدت زمان پرتوگیری، متغییر است.
این دسته امواج همچنین می توانند بر روی سلول های دریافت کننده ی کلسیم هم تاثیر بگذارند. در برخی موارد تغییر ساختار پروتئین می تواند عملکرد سلول دریافت کننده را مختل نماید. از جمله تاثیرات غیر گرمایی دیگر این امواج می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– افزایش جاذبه بین سلول ها به دلیل وجود میدان رادیویی
– تغییر در رشد سلولی و خواص آنها (برای مثال در فرکانس ۴۲۶Hz)
– ۲۹%کاهش، تا ۱۵% افزایش رشد سلولی در مخمرها ایجاد می شود.
– اختلال در مکانیسم ترسیم و حتی کاهش ژن در باکتری در فرکانس GHz75-65 و افزایش غلظت رادیکال های آزاد در شدت پایین میدان های RF (کمتر از MHz80)
اثرات گرمایی این امواج بر روی بافت های بیولوژیکی به خوبی مطالعه شده اند و مشخص گردید که افزایش دمای ناشی از امواج، نمی تواند اثر مخربی بر روی سلامت داشته باشد. اما تاثیرات غیر گرمایی همچنان در حال بررسی هستند. همچنان شبهاتی در مورد اثرات غیر گرمایی احتمالی در مورد رفتار فیزیولوژیکی بافت زنده وجود دارد و نیازمند تحقیقات بیشتر است.
بر اساس کمیته بین المللی ایمنی الکترومغناطیس (ICES) متوسط SAR در کل بدن w/kg4 خطری ندارد. اگر چه میزان SAR برای پرتوکاران w/kg4/0 و برای افراد عادی w/kg 08/0 می باشد.